maandag 15 september 2025

hoe doe je dat? - lesgeven (deel 1)

Ja, hoe doe je dat? Ik heb er nooit een instructieboekje voor ontvangen. Ik heb de lerarenopleiding gedaan, in deeltijd. Dat betekende dat ik vooral heel veel theoretische kennis aangeboden kreeg en dat de stages minimaal waren. Toen al minimaal in vergelijking met een voltijdopleiding, maar nu helemaal. De huidige docenten in opleiding moeten ontzettend veel stage lopen en nog veel meer reflectieverslagen schrijven. Ik heb nooit een reflectieverslag moeten schrijven.

Vier schooljaren lang ging ik twee avonden per week naar school. Per jaar liep ik twee weken stage. That's all.

Je kan dus wel zeggen dat ik weinig tot geen ervaring had met lesgeven toen ik mijn eerste baan in het onderwijs begon. 27 Lesuren op een havo/vwo school. In een achterstandswijk van Rotterdam. 

Ik herinner het met allemaal goed, stiknerveus was ik. Mijn eerste les gaf ik aan 2 Havo, een grote groep van ongeveer 25 leerlingen, en na de kerstvakantie. Geen makkelijk moment om te starten. De klassen zijn gevormd, de docent is nieuw. Uren was ik bezig geweest met de voorbereidingen, daar zou het niet aan liggen als het niet lukte. Maar het lukte!

Ik vond de klas erg druk, maar ze deden wel mee met les. De andere lessen die dag en die week gingen ook goed. Ik was gesloopt, maar hield me staande. Simpele adviezen die ik tijdens mijn stages had gekregen werkten goed. Alleen diegenen aan het woord laten die hun vinger opsteken, de anderen negeren. Niet blijven waarschuwen, maar zeggen dat het de laatste waarschuwing is en dan daarna ook echt een sanctie opleggen. Duidelijk zijn en ik-boodschappen zenden. Lesprogramma op het bord, iedereen aankijken, snel de namen leren. Allemaal basisingrediƫnten voor een goedlopende les.

Wat natuurlijk ook meehielp was dat ik het ontzettend leuk vond om voor een klas te staan. Ik vond het leuk om met de jongeren, deze groepen waren van middelbareschoolleeftijd, een band op te bouwen. Grapjes met ze te maken, ze aandacht te geven en ze dan ook nog iets te leren. 

Ging het dan altijd goed? Nee, er waren ook lessen die niet leuk waren, leerlingen die de boel op stelten probeerden te zetten. Dat lukte gedeeltelijk maar uiteindelijk kreeg ik altijd de regie weer in handen.

Mijn aanstelling was tijdelijk en tegen de zomervakantie kreeg ik via het schoolbestuur een aanbod van een v(m)bo-school op Rotterdam-Zuid. De directeur van deze school belde me om te vragen of ik wilde solliciteren, hij zocht een docent Engels. In eerste instantie was ik wat huiverig. Ik had veel slechte dingen gehoord over vbo-scholen. Het alternatief was een baan in Leiden bij een ROC, daar had ik zelf gesolliciteerd en kon ik beginnen. Reizen met de trein sprak me niet aan dus ik ging op gesprek bij de school op Zuid.


16 opmerkingen:

  1. Fijn dat het zo goed is uitgepakt in het onderwijs en dat met een gedeeltelijke opleiding. Maar de theorie is erg nuttig, maar in de praktijk leer je het pas echt.
    Ik heb een keer een tijd in Rotterdam gewerkt via uitzendbureau, was tegenover station dus met de trein was beste optie vanaf Rijswijk. Maar ik kwam altijd met beetje maagpijn aan, kan niet zo goed tegen het Denge Deng geluid dat werkt op mijn zenuwen, en het was maar heel kort ritje

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Lot, ik zag het reizen met de trein ook niet zitten, ging liever op de fiets.

      Verwijderen
  2. Ik ben nu natuurlijk heel nieuwsgierig naar deel 2!!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. En deel 3 en... .geen idee hoeveel delen, maar in ieder geval 3.

      Verwijderen
  3. Ik ben verbaasd over de minimale praktijk training die je kreeg! Mijn schoonzoon deed de universitaire voltijds opleiding. Zo veel uren stage en begeleiding, wat een verschil!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Kan me niet meer precies herinneren hoe het zat, het is lang geleden. Maar het was niet heel veel. En ja, de opleidingen zijn nu heel anders ingericht.

      Verwijderen
  4. Wat leuk om wat meer over je drijfveren en ervaringen te lezen!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja, ik lees dit soort onderwerpen zelf ook graag bij anderen. Ik probeer het leuk te houden, af en toe heb ik dan weer wat inspiratie nodig en dan komt er meteen een hele serie uit!

      Verwijderen
  5. En of die reflectieverslagen geschreven moeten worden vandaag de dag. Zoals je weet heb ik op mijn 58e in 2022 1 jaar de verkorte deeltijdpabo gedaan,toen gestopt. Het was niks voor mij, ben geen groepsmens. Op de stagescholen vonden ze dat we veel meer stage zouden moeten lopen dat het vooral voor oudere nieuwkomers veel te weinig was. Maar ik werd werkelijk helemaal suf van al die reflectieverslagen, de sociale academie van vroeger was er niks bij. De stagescholen vonden dit ook zonde van de tijd en zagen ons liever praktischer opgeleid worden. Ook doorkruisten de thema's van de pabo vaak die van de stageschool. Was je vanuit de pabo met het thema herfst bezig terwijl je op de stageschool juist met het specifieke thema van de Kinderboekenweek bezig diende te zijn. En hoe je steeds maar weer moest navoelen en in het reflectieverslag verantwoorden of je wel empathisch genoeg naar het kind was geweest en hoe het in vervolg verder zou moeten. Ik ben al weer veel vergeten, maar ik denk niet dat het iets voor jou zou zijn geweest, vandaag de dag nog een lerarenopleiding doen_:=)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik zou al die verslagen ook niet leuk vinden om te maken. Vraag me ook af wat het toevoegt. Denk dat praktijkervaring vele malen nuttiger is.

      Verwijderen
  6. Soms denk ik wel eens,dat goed lesgeven deels genetisch is

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Misschien wel, mijn beide ouders in het onderwijs, mijn opa en een oom aan de kant van vader, een tante aan de kant van moeder....

      Verwijderen
  7. Ik heb groot ontzag voor mensen die lesgeven. Ik zou het niet kunnen. En heb ook geen ambities in die richting gehad. Leuk om te lezen hoe dat bij jou ging.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik kreeg thuis al te horen hoe leuk het onderwijs is, mijn ouders stonden allebei met plezier voor de klas. Daar werd het zaadje al geplant denk ik.

      Verwijderen
  8. Natuurlijk zit het in jouw genen. Dat kan gewoon niet anders. Ik lees met belangstelling jouw herinneringen op dit vlak. Vooral omdat ik gevraagd ben om in een 'denktank' te werken aan een nieuw gemeentelijk plan om een aantal slimme Syrische vrouwen versneld Nederlands te leren en beter te laten integreren. Vooral dat laatste moet echt anders dan dat het nu gaat. Ik zal er nog wel eens wat over schrijven, maar dat is nu nog te vroeg.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat klinkt ontzettend interessant maar is natuurlijk ook een behoorlijk lastig vraagstuk. Ben benieuwd en hoor tzt graag wat de denktank heeft opgeleverd.

      Verwijderen