Jaren geleden kreeg ik, na een intakegesprek bij een psycholoog, de diagnose 'Eetstoornis Niet Nader Omschreven'. Eerder had ik al de diagnose 'Boulimia'. Ik heb hier al eerder over geblogd. Ik vind het lastig om te zeggen wat ik nu precies heb, maar het is zeer zeker niet alleen maar boulimia, maar meer een verzameling van onderdelen van verschillende eetstoornissen. Daarom vind ik het label 'Niet Anders Omschreven' een passend label.
Een van deze onderdelen is Orthorexia Nervosa. Alhoewel deze stoornis niet opgenomen is in het classificatiesysteem van psychiatrische stoornissen, hoor je er steeds meer over en wordt het steeds vaker gezien als een formele stoornis. In 1997 is hier voor het eerst over geschreven door een Amerikaanse arts.
Orthorexia kenmerkt zich doordat men obsessief bezig is met gezond eten. Deze obsessie gaat gepaard met het hebben van een specifieke overtuiging of het hanteren van strenge dieetregels. Als gevolg van het dwangmatige gedrag of de obsessie kunnen beperkingen, zoals ondervoeding, ondergewicht of interpersoonlijke problemen ontstaan. Ook het gevoel van eigenwaarde kan te veel afhankelijk worden van het zelf gedefinieerde “gezonde” eetgedrag. Over Orthorexia is nog maar weinig bekend en men weet niet hoe vaak het voorkomt.
Gezond eten wordt steeds populairder. En dat is goed, want het is beter voor je om bepaalde dingen minder, en andere dingen meer te eten. Wanneer de balans doorslaat is het, net al bij zoveel andere dingen, niet meer goed voor je.
Naast onderdelen van Boulima (de eetbuien!) heeft mijn eetstoornis ook aspecten van Orthorexia. Zo heb ik bijvoorbeeld een probleem met het eten van wit brood. Ik zal nooit een witte boterham nemen als er bruin voorhanden is bij een ontbijtbuffet. En wanneer we een maaltijdsalade eten met brood erbij, eet ik bruin, T. neemt wit. Ook eet ik (bijna) nooit gewone pasta, maar altijd volkorenpasta. Rijst idem, dat is zilvervliesrijst voor mij, witte rijst voor T. En zo kan ik nog tientallen voedingsmiddelen opnoemen die ik (liever) niet eet.
Gisteren had ik een lunchdate met een vriendin. Door het personeelstekort bij het restaurant moesten we erg lang wachten. Toen we na bijna een uur vroegen of het nog lang duurde hoorden we dat ze nog niet met onze bestelling begonnen waren. We zijn toen weggegaan en hebben bij een Turkse bakker met wat zitjes buiten een broodje en een slaatje gegeten. Er waren alleen witte Turkse broodjes. Ik heb er van gesmuld! Natuurlijk omdat ik honger had, maar ook omdat ik wit brood wél lekker vind.
Gelukkig heb ik in mijn dieet ook ruimte voor af en toe iets wat volgens de Schijf van Vijf niet gezond is en neem ik 's avonds altijd een toetje en eet ik een blokje fudge. Maar veel verder dan dat gaat het niet en daarmee voldoe ik denk ik ook aan een aantal van de criteria voor deze, nog niet officieel erkende, stoornis. En ook hier geldt dat alle regels die ik heb er heel langzaam ingeslopen zijn.
Heb ik daar heel veel last van? Nee, niet echt. Maar in combinatie met alle andere eetregels wordt het allemaal steeds wat ingewikkelder. Het komt telkens neer op controle. Wanneer ik het voor het zeggen heb komen de regels, wanneer een ander het voor het zeggen heeft dan laat ik ze los, weliswaar met enige tegenzin. En alle regels bij elkaar maakt dat er best een boel gaande is in mijn hoofd wanneer het over eten gaat.
De informatie over Orthorexia in alinea 2 en 3 heb ik overgenomen van de website van Proud2Bme.
Als je bij een ander eet,houden die dan rekening met wat je "ontspannen"kunt eten?
BeantwoordenVerwijderenHoi Izerina, nee maar dat hoeft voor mij ook niet. Ik vind het juist fijn om dan 'gewoon' mee te doen. Wel geef ik aan dat ik liever geen vlees eet en dat is tegenwoordig ook niet meer zo'n probleem.
VerwijderenWeer een nieuwe modeziekte, waar neuroten zich mee bezig houden.
BeantwoordenVerwijderenOnzin, die ziekte heeft nu een naam, maar hij was er al heel lang!
VerwijderenHoi Aaf, dank je wel!! Het is inderdaad geen hype!
VerwijderenDag Margriet van G., ik begrijp je opmerking niet zo goed. Bedoel je dat ik een neuroot ben, of dat de wetenschap die zich bezig houdt met psychiatrische aandoeningen deze neurotische aandoening niet moet onderzoeken verder? Ik hoor graag je toelichting.
BeantwoordenVerwijderenHet is met alle psychiatrische aandoeningen zo, dat 1 label niet volstaat. Ik had/heb al minstens 50 jaar een eetstoornis, maar dat uitte zich niet steeds op de zelfde manier. Eerst anorectisch zonder eetbuien en later een eetbuistoornis. En gerommel met eten en angstig zijn over eten en uitsluitend gezonde dingen willen eten en ongezond voedsel pertinent willen weigeren (orthorexia) heeft in de afgelopen 50 jaar ook altijd wel in meer of mindere mate een rol gespeeld. En dat alles naast depressies, die naar mijn gevoel gekoppeld zijn aan mijn eetstoornis.
VerwijderenDag Aaf, ik weet van jouw blogs over jouw eetproblemen, stoer dat je daar zo open over bent. Naast depressie is ook OCD onderdeel van het pakket bij velen. En inderdaad is het zo dat 1 label niet volstaat. Het is geen griep of gebroken been! Bijna alle mensen met een langdurige eetstoornis maken allerlei verschillende stadia door, vaak zoals jij beschrijft. Fijn dat je weer fit genoeg bent om te reageren!
Verwijderenjammer, dat mensen vaak denken van alles te moeten/mogen/kunnen zeggen en dan ook nog anoniem, heel flink
BeantwoordenVerwijderenIk vind dat je open en eerlijk erover praat waar je last van hebt. Lijkt me behoorlijk inspannend hiermee om te gaan, elke dag weer.
Hoi Berber, het is inderdaad makkelijk om zonder jezelf echt bekend te maken commentaar te leveren. Ik vind het gelukkig op deze blog nog meevallen, tot nu toe is niemand echt onbeschoft geweest. Dank je wel voor je compliment. Ik hoop door eerlijk en open te zijn (weliswaar nu nog anoniem vanwege mijn werk op een grote scholengemeenschap) de eetstoornissen bij ouderen uit de taboesfeer te halen. Het is inspannend, net als andere geestelijke aandoeningen, en juist daarom zo belangrijk dat mensen in de directe omgeving er wat meer van weten.
VerwijderenWat een reactie van Mariet. Jammer. Ik vind dat je er heel goed en open over verteld. Je komt bij mij zeker niet over als een neuroot oid.
BeantwoordenVerwijderenOnze dochter kampt met Arfid. Ze eet alleen bepaalde dingen. We hebben al van alles geprobeerd. Ze is nu 16 en de pubertijd maakt behandeling niet makkelijker. Er zijn wel kleine stapjes gemaakt waardoor we nu een klein lijstje hebben voor het avond eten. Overdag brood, crackers etc gaat wel redelijk goed (beperkt beleg). Ontbijten doet ze niet of tegen 11 uur.
Hoeveel mensen niet tegen ons hebben gezegd dat ze maar een weekje moest komen logeren want dan was die onzin wel over. Onvoorstelbaar. Gelukkig is er altijd steun van ons eigen gezin, mijn ouders en goede vrienden (van haarzelf en onszelf).
Ook meegemaakt dat toen we naar de dokter gingen voor hulp (ze was ook erg misselijk in de ochtend) hij zei dat ze dan maar een smoothie moest maken met flink veel fruit. Mocht ook met ijs. En gewoon lekker twee stukken fruit. Zo onvoorstelbaar. Ze had meteen geen vertrouwen meer.
Hoi NIcole, ja, best jammer dat onbegrip, maar ik hoop met mijn blog daar wat aan te doen. Goh wat vervelend voor jullie dochter! Ik ken de term wel maar weet er weinig van. Zoals jij het nu verteld is dat ook een erg ingewikkelde aandoening. Mensen denken er zo makkelijk over. Je zegt toch ook niet tegen iemand met een gebroken been 'joh, stel je niet aan, ga lekker eindje lopen!'. ?? En dat artsen geen idee hebben van eetstoornissen is mij wel bekend, dat hoor ik namelijk zo ontzettend vaak. Gelukkig zijn er steeds meer gespecialiseerde hulpverleners. Of dat helpt is dan nog de vraag, hierover heb ik een blog geschreven die volgende week woensdag online komt. Jullie in ieder geval sterkte met dochterlief. Begrip is het belangrijkste, boos worden helpt totaal niet, maar dat weten jullie inmiddels ook wel. xx
VerwijderenIk las eens een waargebeurd artikel van een mevrouw, die veel hulp en meeleven kreeg toen ze haar enkel brak. Een jaar later kreeg ze last van ernstige psychische problemen en kon ze haar werk tijdelijk niet meer doen. Bijna niemand reageerde daarop. Geen hulp, geen bloemen en meeleven. Terwijl haar pijn vele malen groter was dan toen ze met haar enkel in het gips zat.
VerwijderenHaar verdrietige conclusie was: De volgende keer als ik weer psychisch in de knoei zit, laat ik mijn enkel in het gips zetten. Want dan krijg je wel hulp en begrip.
Uit eigen ervaring weet ik helaas dat mensen je als vreemd en achterlijk beschouwen wanner je eetproblemen (of mentale moeiten) hebt. Terwijl het leed en de pijn zo groot is.
Dus mensen, verdiep je eerst in deze dingen voordat je iets roept.
Hoi Anoniem, ja je kan altijd op steun rekenen als je een zichtbaar gebrek hebt. Iets wat in het hoofd zit en daardoor niet te zien is aan de buitenkant is veel lastiger, ook erg lastig om hier open en eerlijk over te zijn omdat je niet altijd op begrip kan rekenen. Ik blog hier binnenkort nog wat meer over, de blog is momenteel in de maak!
VerwijderenOeps, het was een oude blog waarop ik reageerde.
VerwijderenIk vertel aan iemand die echt in mij belang stelt wel delen van mijn verhaal. Maar ik wil voorkomen dat het klaagzangen zijn.
Ik las van een psycholoog dat hij in ieder consult een dosis humor gebruikte, om het probleem een beetje te relativeren. En daar zit wat in!
En soms lach ik óók om mezelf, hoor. Jij ook? Ik kijk naar je nieuwe blog met genoegen uit. groeten Helena.
Hoi Helena, je mag altijd op alle blogs reageren, ook op oude. Je kwaal, stoornis, aandoening etc relativeren helpt, net als humor. Ik moet ook wel om mezelf lachen gelukkig!
VerwijderenEcht heel erg dapper van je, om zo open mogelijk over je - al dan niet actieve - eetstoornis te schrijven. Vooral nu je dat weet te combineren met wekelijkse menu-overzichten. Daarmee stel je je kwetsbaar op, maar tegelijkertijd laat je ook een sterke kant van jezelf zien! Diepe buiging voor jou!
BeantwoordenVerwijderenHoi Nell, wat een ontzettend aardige reactie, dank je wel! Er is een beeld dat mensen met een eetstoornis niet willen eten, maar dat is dus juist niet waar, de meesten zijn er dol op! Ook jouw blog lees ik graag. Wel is het zo dat ik veel 'eetlees' omdat ik mezelf het in het echt niet toesta alle lekkere dingen te eten. Maar ik blijf proberen om dat wel te doen en dat wil ik ook laten zien in de weekmenu's. Vanavond lasagne, nu al zin in! ;-)
VerwijderenWel deze eetstoornis kende ik nog niet. Zo jammer van die anonieme reactie; het is duidelijk dat ze 't zelf nog niet hebben meegemaakt. Ik had ook nog nooit van binge eating disorder gehoord, wel van boulimia en anorexia natuurlijk, maar kijk ik heb er dan ook vijftien jaar mee rondgelopen zonder dat ik doorhad dat het een eetstoornis was. Het is een zeer goede zaak dat er meer onderzoek naar gebeurt dan in de vorige eeuw het geval was. En dat is zeker geen hype!
BeantwoordenVerwijderenHi Leen, als ze ergens geen naam voor hebben verzinnen ze er gewoon een ! ;-) Iedere afwijking van het normale valt tegenwoordig wel ergens in een hokje zonder dat men het zelf hoeft te weten. In jouw geval was het wel duidelijk na verloop van tijd heb ik begrepen en als ik je verhalen lees gaat het nu wel goed, in ieder geval beter! Er wordt in Amerika en Australië veel meer gedaan op het gebied van onderzoek, maar dat zijn grotere landen en er is meer geld. Nee, een hype is het in geen geval!
Verwijderen