In het nieuws gisteren: 'Vaardigheden basisschoolleerlingen (en leerlingen van de middelbare school) nog steeds zorgelijk'. Ik begrijp uit de berichtgeving dat de lerarentekorten hier deels debet aan zijn. Daarnaast wordt er ook gekeken naar het onderwijs op de lerarenopleidingen. Dat schijnt ook beter te kunnen volgens sommigen.
Na de middelbare school gaan leerlingen naar een mbo, hbo of universiteit. De onderwijsvorm waar ik werk is mbo. Hier kom je na een vmbo-opleiding. Ik heb studenten in de klas die een abominabel laag taal- en rekenniveau hebben. Bij mijn vak, Engels, let ik bij studenten op Engels, maar ook op Nederlands en verbeter ik ze daar waar nodig/mogelijk. Ik ben tenslotte een taaldocent.
Ik geef ook het vak 'voeding en beweging bij leefstijlinterventie'. Dit is een ingedikte cursus tot gewichtsconsulent. Bij dit vak moeten de studenten voor hun eindopdracht iemand acht weken begeleiden bij het implementeren van een gezonde leefstijl. Ze moeten er een eindverslag over schrijven met daarin wat er is besproken tijdens de intake, drie tussenevaluaties en een eindgesprek. Ook moeten ze een voedings- en bewegingsadvies schrijven.
Wanneer ik deze verslagen moet nakijken is het belangrijk dat ik let op de inhoud en niet op de spelling. En dat is maar goed ook want een gemiddelde mbo-er niveau 4 beheerst de Nederlandse taal naar mijn mening niet voldoende. Er worden enorm veel fouten gemaakt! Het zou mij te veel tijd kosten om ook spelling en grammatica te corrigeren.
Maar wat ik ook zie is dat een aantal van mijn collega's, uiteindelijk allemaal minimaal een hbo-opleiding op zak, óók veel fouten maken. Fouten met d of dt, fouten bij het gebruiken van voltooid deelwoorden en, tegenwoordig steeds meer, fouten bij samenstellingen. En dat laatste zie ik ook veel op websites, in blogs, ook professionele blogs.
Op de websites van foodies is het steeds gebruikelijker om alles los te schrijven. Zo zag ik gisteren weer recepten voorbij komen voor rabarber taart, citroen cake en kruiden mix. Dezelfde blogger weet dan wel dat het erwtensoep, chocolademousse en gehakbal is. Ik denk dat het de invloed van het Engels is, daar zijn namelijk veel minder samengestelde woorden.
Nu levert het niet altijd een probleem op bij het lezen, maar soms ook wel. En ik vraag me dan af of de schrijver van de tekst dit zelf niet doorheeft. Waarschijnlijk niet.
Is dit taalverloedering? Is het luiheid door gebruik van spellingscheckers op computer, telefoon en tablet? En waar moet dit worden aangepakt en wie gaat dit doen? Zelf maak ik af en toe ook een fout, gelukkig word ik er dan door een lezer op geattendeerd zodat ik mijn fout kan herstellen. Het mag natuurlijk niet, ik heb een goede opleiding en ken de regels. En bij twijfel zoek ik uit hoe het moet. Want liefst maak ik geen taalfouten.
Laatst las ik op Facebook een bericht van een directeur basisschool die een leerkracht zocht. Met twee taalfouten in één zin.
BeantwoordenVerwijderenHoi Myriam, dát bedoel ik, erg hoor!
VerwijderenHet toppunt was bij ons een docent op de lagere school die bij hoog en bij laag vol hield dat het 'hij wilt' was. En dat bij alle leerlingen gecorrigeerd had.
VerwijderenMet ouders die van beroep schrijver/journalist zijn in de klas werd dat toch wel een rel op school gelukkig.
Dat zie ik ook steeds vaker, en ik HOOR het ook steeds vaker... tot het normaal is ben ik bang.
VerwijderenGezien mijn ervaringen op de verkorte deeltijd pabo vorig jaar verrast die leerkracht op het po mij beslist niet. De jongeren in onze jaargroep beheersten de spelling nl. ook niet, maakten ook veel fouten. Er was dan wel een taaltoets die je moest halen, maar die was op deze pabo facultatief. Haalde je die niet, dan switchte je gewoon naar een andere pabo. Hetzelfde gold voor de rekentoetsen. Er bestaan veel bijspijkercursussen om die pabostudenten toch maar met hangen en wurgen door die toetsen heen te helpen. En de minister voert wat dat betreft ook geen consistent beleid; als zij of hij de toelatingseisen voor de pabo strenger wil maken,krijgt hij de mbo raad op zijn dak, en ook schreeuwt het onderwijsveld moord en brand vanwege het lerarentekort. De minister heeft nu de toegang tot de pabo niet zozeer belemmerd maar de pabo's een pilot aangeboden om de termijn waarbinnen de verplichte toetsen gehaald moeten worden voor de pabostudenten te verlengen...En zo kan het gebeuren dat er steeds meer leerkrachten voor de klas staan die zelf de taal en het rekenen niet beheersen.
VerwijderenEr zijn veel redenen waarom het zo slecht gesteld is met het taal- en rekenniveau. En wat jij hierboven schets herken ik wel. Ik zie op veel scholen dat er onbevoegden les mogen geven. En ik zie ook stagiaires die voor de klas staan terwijl docenten andere dingen doen, omdat zij wegens tijdgebrek de stagiaire niet kunnen begeleiden en de stagiaire nodig hebben om de les te geven.
VerwijderenDit is een bericht naar mijn hart! Ik vind het ZO erg dat we zo nonchalant met onze mooie taal omgaan!
BeantwoordenVerwijderenHoi Mrs. H. ik zie bij jou nooit taal- of grammaticafouten en dat vind ik altijd erg prettig. Als ik het me goed herinner heb jij gymnasium gedaan, dus ook de regels geleerd en dan ook nog liefhebber van taal!
VerwijderenIk erger me er ook aan. Ik ben natuurlijk opgegroeid met de oude spellingsregels, en sinds er al weer jaren geleden dingen veranderd zijn kan ik het niet altijd bijbenen. Zo weet ik niet meer of het nu paardenbloem of paardebloem is. Maar goed, dat zijn niet de grootste fouten. Samengestelde woorden los schrijven doe ik ook wel eens, inderdaad onder invloed van het Engels.
BeantwoordenVerwijderenHoi Judy, die tussen - n vind ik ook lastig hoor, die regels ken ik niet meer. Meestal vertrouw ik op de spellingschecker, maar wanneer het echt belangrijk is (bijv bij een belangrijke brief of e-mail) ga ik het goed uitzoeken.
VerwijderenZou dat "andere taalgebruik"op social media ook invloed hebben? En hoe zit het met dyslexie,neemt het toe? Het lijkt me moeilijk ,om taalonderwijs te verbeteren,als de leerkrachten ook fouten maken.
BeantwoordenVerwijderenHoi Izerina, alles neemt toe doordat het vaker getest wordt. Dus of het ook echt toeneemt.... Ja, sociale media hebben ook invloed, dat durf ik met zekerheid te zeggen. Jouw laatste opmerking is een goede, en ik denk dat het niet lukt als het daar al niet goed wordt gedaan.
VerwijderenNou laat ik maar niks hierover opschrijven, anders ga ik nog vuur spuwen:-) Hihi.
BeantwoordenVerwijderen'Hij wilt', ik ben opgehouden hierover te zeiken wanneer ik die appjes van mijn volwassen kinderen lees.
Overigens, nu mijn dochter in Canada woont en de hele dag dus Engels spreekt, denkt en in het Engels droomt, wordt haar Nederlands wel 'heel bijzonder'. Ik plaag haar vaak dat ze eenmaal weer terug hier, echt op NT2 les zal moeten.
Groet, Ine
Hahaha... niet giftig worden hoor!! Ik verbeter mijn collega's wel als het echt te gortig wordt, jammer dan dat ze mij een zeikerd vinden! Ik had na jaren in Londen wonen ook wat gekke dingen, maar die leerde ik snel weer af gelukkig.
VerwijderenZoals ik al schreef: ik heb vorig jaar een jaar verkorte deeltijd pabo gedaan, zat als vijftigplusser (was ik toen nog) in een groep met nog 1 vijftigplusser, maar de meeste waren jonger. Vooral de twintigers maakten veel fouten. Veel opdrachten bestonden ook uit filmpjes maken, presentaties houden, dat soort 'toetsen'. Eigenlijk vonden veel docenten het een gevecht tegen de bierkaai, taalverbetering. Groet, Ine
VerwijderenDat vechten tegen de bierkaai herken ik wel. Tóch blijf ik verbeteren bij collega's!
VerwijderenMijn kind is vorig jaar van mavo naar MBO gegaan. Deze middelbare school staat bij ons in de regio te boek als streng, streberig etc. Ze hebben een hoog slagingspercentage en slagingsgemiddelde. Kind zit dit jaar dus op MBO en is zich rot geschrokken en ik ook van het niveau. Kind dacht: het is MBO dat is hoger dan mavo en gelijk aan havo dus moeilijker. Praktijk blijkt Nederlands op niveau brugklas, Engels ook, rekenen op basisschoolniveau (omtrek, oppervlakte, volumes) en dit is niveau 4. Die studenten mogen straks door naar het HBO als ze klaar zijn. Ik snap dat ze daar uitvallen als dit het gemiddelde niveau MBO4 is. Kind doet nu naast de eigen schoolvakken maar mee met vrienden die wel de mavo -havo route doen om tenminste op niveau naar het hbo te gaan. We hebben de lesboeken aangeschaft en dat wordt naast de opleiding gedaan. Havo was geen optie want nog 2 jaar algemene vakken en geen beroepsgerichte vakken, dat zou uitvallen betekenen maar het gaat nu hard die kant op wegens te weinig uitdaging.
BeantwoordenVerwijderenHoi Anoniem, in het mbo zijn er eisen en niveaus die zijn vastgesteld volgens een referentiekader. De lesmethodes zijn daar op ingesteld. Ook de examens voldoen aan deze niveaus. Het klopt dat een student door kan naar het hbo met een niveau 4 mbo-diploma. Ik kan natuurlijk niet oordelen over de school van jouw kind maar ik verwacht dat zij doen wat zij moeten doen. De onderwijsinspectie komt regelmatig langs op mbo's en we worden op allerlei punten langs de meetlat gelegd om te kijken of we doen wat we moeten doen.
VerwijderenDat kan zo zijn dat de school aan de gestelde niveaus voldoet maar de kloof tussen MBO4 en HBO is daarmee wel enorm. Het kan toch niet zo zijn dat het eindniveau lager of maximaal gelijk is aan de mavo? Ik snap daarom dat hbo's klagen over het instroom niveau van mbo-ers. Die kunnen binnen komen met een mavo niveau, waarom schaffen we de havo dan niet af?
VerwijderenHet niveau van het mbo-examen Nederlands op niveau 4 is 3F en dit staat echt gelijk aan het niveau van de havo. Je kan informatie vinden als je zoekt op referentiekader taal en rekenen.
VerwijderenDan snap ik het hoge slagingsgemiddelde en percentage van de middelbare school wel, ze stellen gewoon hoge eisen omdat ze hun leerlingen een goede basis willen geven en daar ook hard aan werkendoor individuele programma's per leerling. Begin van het jaar veel testen en daarna elke dag een keuze uur voor de leerlingen waar dan voor degenen die ondersteuning de ondersteuning gepland wordt. Kind had ondersteuning voor begrijpend lezen, groepje van 5 leerlingen die dan op hun eigen niveau want de ondersteuning ging door de niveaus (tl - gym). De genen die geen ondersteuning hadden kiezen dan zelf bij welke docent ze willen werken. Dalton onderwijs. Denk dat daar dan gewoon onderwijs niet op het minimum niveau wordt gegeven maar er ruim boven om de leerlingen voorbereid het vervolgonderwijs in te sturen.
VerwijderenDan snap ik nu ook waarom mijn kind de ce zo makkelijk vond. De schoolexamens waren echt ern stuk moeilijker.
Ik heb in mijn jaren als docent op het vmbo ook altijd gezorgd dat de schoolexamens (ik gaf Engels en economie) moeilijker waren dan de Centrale Eindexamens van Cito. Zo werden én goed voorbereid én slaagden ze altijd voor mijn vak!
VerwijderenIk heb alleen 3 jarige ULO maar wel goede basis denk ik. Mijn zus heeft op de LOM school gezeten (Leer- en opvoedingsproblemen) weet niet hoe die scholen nu heten, buiten het Nederlands is haar basis best goed, ze had gewoon geen zin in school. Zij had en heeft vooral moeite met de ei en ij en f en v, maar haar zinsopbouw en stijl van schrijven zijn wel heel goed. En ze heeft later nog wel eens een extra cursus gedaan maar die ei ij en f en v blijven een probleem.
BeantwoordenVerwijderenAls we nu de kleinkinderen horen hakkelen met voorlezen en hun schrijf fouten zijn we ook bang dat ze op de verkeerde school zitten De Vrije school. Ze doen veel leuke dingen, ook belangrijk natuurlijk, maar de basis is niet best.
Hoi Lot, ik denk dat er vroeger een betere basis werd gelegd dan nu. Weet niet hoe het komt én of het ook echt zo is. Andere dingen zijn zeker ook belangrijk! By the way.... schrijffouten is een woord Lot 😉!
Verwijderenals ik tijd heb zal ik naar de bejaardenschool gaan om bij te leren 🤣
VerwijderenIk stoor me er bij jou niet aan hoor Lot, ga maar leuke dingen doen in je vrije tijd!!
VerwijderenVoor mijn gevoel krijgen kinderen ook gewoon niet zo goed les meer. Onderwijs moet vooral Leuk zijn, en dat gaat ten koste van de het leren heb ik soms het idee....
BeantwoordenVerwijderenHoi Anoniem, ik denk dat er door de andere docenten, dus niet de docenten Nederlands, té weinig aandacht wordt besteed aan taal. Terwijl taal in alle vakken een belangrijke rol speelt. Daarnaast zien jongeren overal om hen heen (Insta, Facebook, Internet) heel veel tekst, met heel veel fouten en dat maakt het voor deze jongeren ook allemaal wel erg ingewikkeld: wat is goed wat is fout?
VerwijderenIk denk dat er juist veel gedreven docenten voor de klas staan die de leerlingen echt wat willen meegeven maar dat er zoveel organisaties met lespakketten staan en we als maatschappij ook steeds meer aan willen toevoegen dat dat de diepgang en kwaliteit ondermijnd.
VerwijderenHoi Wieteke, er zijn zeker weten heel veel gedreven docenten, maar zelfs een gedreven docent die bijvoorbeeld maatschappijleer geeft heeft vaak geen tijd om ook aandacht te besteden aan Nederlands.
VerwijderenPrecies, er moet zo veel en steeds meer dat de basis er onder gaat lijden.
VerwijderenHoi Nicole, kinderen zijn zo snel afgeleid en docenten halen alles uit de kast om ze bij de les te houden, dus ook veel leuke dingen want ja.. anders is school stom.
VerwijderenBinnen de ICT is het gebrek aan taalvaardigheid ook een steeds groter probleem aan het worden. Niet kunnen maar ook niet willen lezen van een ticket, en dan vragen stellen die in de aanvraag al beantwoord zijn. Rete-irritant.
BeantwoordenVerwijderenIk weet dat ik zelf spelling- en grammatica fouten maak (maar ook open sta voor verbetering) maar verbaas mij met name over het aantal d-dt fouten dat gemaakt wordt.
Hoi Rianne, af en toe een fout is niet storend. Iets niet goed lezen is inderdaad ook irritant! Ik heb jou nog niet betrapt op fouten in je blog, of heb ik misschien niet goed gelezen?😉
VerwijderenIs rete-irritant een nieuw woord?
VerwijderenIk weet dat ik onbedoeld ook schrijffouten maak. Ons dialect heeft daarmee te maken. Een voorbeeld zinnetje: De dingen die komen gaan
Verwijderenof
de dingen die gaan komen.
Welke van de twee juist is? Geen idee!
Rete-irritant is vast een nieuw woord!
VerwijderenHoi Helena, ik schaar dialect niet onder de taalfouten, dat is spreektaal, of het grammaticaal dan wel of niet klopt is een andere kwestie. Als een Rotterdam zegt "hij heb... / hij ken de pot op" dan is dit grammaticaal natuurlijk niet goed, maar vertel dat maar eens aan de Rotterdammert!! Maar bij gewoon taalgebruik zijn taalfouten zoals de werkwoordsvormen en samenstellingen storend voor mij.
VerwijderenKannen, kennen, kunnen ...
VerwijderenDaar weet ik van mee te praten. Als ik zeg "dat kan ik niet", bedoel ik "dat ken ik niet". Soms is er aan onze spreektaal geen touw vast te knopen.
Ook al volgen mensen de regels niet, bij spreektaal maakt dat niet uit, als je elkaar maar begrijpt!
VerwijderenIk vind dit een interessant onderwerp en ook wel van enig belang. Ik zou er ook best wel iets over te vertellen hebben. Misschien moet ik er maar eens een blogje aan wijden (wijten, weiden, weide)
BeantwoordenVerwijderenHoi Bertiebo, ik ben benieuwd naar jouw gedachten erover, én ervaringen uit de tijd dat je in het onderwijs werkzaam was. Lijkt mij interessant om te lezen. Dus als je er over wilt uitweiden dan zou het leuk zijn wanneer je er een blog aan wijdt!
VerwijderenIn reclames zie ik ook vaak fouten. Dat vind ik echt heel storend. Verder zie ik fouten vaak wel maar verbeter ik mensen niet. Ik denk dat het ook gewoon laksheid is. Het kan mensen vaak niet schelen. De jeugd al helemaal niet. Die hebben het altijd over ‘me fiets’ en me boek’ Groetjes, Nicky (het werkt even niet anders)
BeantwoordenVerwijderenHoi Nicky, je zou denken dat marketeers en ander reclamevolk hun taal op orde hebben, maar inderdaad zie je ook daar fouten!
Verwijderen