Waar vindt de opvoeding van onze kinderen en jongeren plaats? De meeste mensen zullen nu als antwoord 'thuis' geven. Meestal is dat ook zo.
Maar zo vanzelfsprekend is dat niet. Er zijn kinderen en jongeren die thuis geen opvoeding krijgen. Die worden op dat onderdeel een beetje of geheel aan hun lot overgelaten. Dat kan te maken hebben met de afwezigheid van ouder(s), maar ook met gebrek aan kennis en inzicht van de volwassenen.
Als kind van hoogopgeleide ouders, beiden werkzaam in het onderwijs, heb ik een opvoeding genoten waarbij ik veel leerde van mijn ouders en ook veel zelf mocht ontdekken, binnen bepaalde grenzen. Mijn ouders gaven advies maar corrigeerden ook wanneer dit nodig was. Straffen was er niet bij.
In mijn werk als docent in het voortgezet onderwijs en nu in het mbo zie ik jongeren die thuis weinig meekrijgen. Dan komt de opvoeding voor een groot deel bij de school te liggen. De school is een soort mini-samenleving en lijkt in die zin dan ook wel een beetje op de echte maatschappij.
Opvoeden is niet makkelijk, dat weet ik niet uit ervaring want ik heb zelf geen kinderen. Maar ik zie om me heen dat ouders het vaak lastig vinden. Zelf krijg ik dagelijks te maken met opvoedkundige vragen en problemen en probeer ik daar de beste antwoorden en oplossingen voor te bedenken, soms in overleg met collega's of externe hulpverleners.
De leeftijd van de groep jongeren die wij op onze school onderwijzen is van 16 tot ongeveer 22, met een uitschieter naar 23 of 24. We zijn een zogenaamde plusvoorziening* en ons motto is dat iedereen een kans verdient. Veel van onze studenten zijn op andere plekken al gestrand, hebben gefaald of zijn weggestuurd. Een doelgroep die niet meer in zichzelf gelooft, laat staan in het onderwijssysteem.
Aan ons de taak om deze jongeren naar een diploma te begeleiden. En naast dat felbegeerde papiertje willen we ze ook op andere manieren klaar maken voor de maatschappij. We vinden het belangrijk dat ze zelfvertrouwen krijgen, hun eigen talenten ontdekken en motivatie krijgen om verder te studeren of om deel te gaan nemen aan de arbeidsmarkt. Ik zie mezelf als opvoeder in dit proces. Geen makkelijke rol, maar wel, bijna altijd, een dankbare rol.
* Een plusvoorziening wordt gedefinieerd als een gecombineerd programma van onderwijs, zorg en hulpverlening. De elementen in het programma moeten in samenhang en op maat op de individuele jongere worden afgestemd. Het doel van de plusvoorziening is dat de jongere zijn of haar leven weer op de rit krijgt.
eetbuivrije dagen: 4
Mooi werk wat jullie doen.
BeantwoordenVerwijderenDank je wel Myriam.
Verwijderenin zo'n onderwijs/opvoed situatie is je eigen houding zo belangrijk als voorbeeld
BeantwoordenVerwijderenDaar weet jij natuurlijk ook alles van Izerina. Naast gedrag vind ik kleding ook belangrijk. Als studenten hun docenten op teenslippers zien lopen is dat ook het verkeerde voorbeeld, zeker op een mbo, waar we ze opleiden voor de werkvloer. Kledingvoorschriften zijn er niet, maar iedereen snapt wel dat je dat niet doet. En zo zijn er meer ongeschreven kledingregels.
VerwijderenTegenwoordig liggen er steeds meer opvoedtaken bij scholen, is mijn indruk. Als ouder vond ik het soms moeilijk dat je niet altijd invloed op hebt op wat je kind buiten aan ervaringen opdoet. De rol zoals je die in je laatste alinea beschrijft is prachtig! Dat zou overal zo moeten zijn.
BeantwoordenVerwijderenGoedemorgen Judy, er is nu vooral meer aandacht voor de ontwikkelingen van kinderen en jongeren en er is meer specialistische hulp zodat ook mentale dingen kunnen worden aangepakt. Ik vind dat wij goed werk doen op onze school, en dat horen we gelukkig ook vaak terug, zelfs van studenten die na 10 jaar nog eens komen aanwaaien!
VerwijderenWat een mooi werk doen jullie. Ik kan me voorstellen dat je ook wel schrijnende situaties ziet, door de persoonlijke omstandigheden van de jongeren. Maar het lijkt me fantastisch om te zien hoe juist deze jongeren gaan groeien en bloeien.
BeantwoordenVerwijderenOpvoeden kan vreselijk lastig zijn. Wij hebben een fijn gezin, goede pedagogische vaardigheden, geen geldzorgen. Maar toch weet ik het vaak ook niet, vooral als het om onze zoon gaat, die verschillende labels heeft, maar steeds tussen wal en schip valt. Des te beter dat er dan scholen zijn die wel het kind en zijn/haar mogelijkheden zien.
Hoi Nienke, dank je! Ik kom zeker ook schrijnende situaties tegen. En ook daar kunnen we soms het verschil maken. Ja, wat jij schrijft over jullie gezin hoor en zie ik ook wel bij andere gezinnen. Iedere jongere is anders en hoe goed je als ouders je best ook doet, je kan het soms niet alleen en dan is het fijn wanneer er hulp vanuit de school komt om de jongere op de voor hem/haar best passende manier te begeleiden. En dan zijn er ook nog jongeren die gewoon niet geschikt zijn voor het onderwijssysteem en beter af zijn met begeleiding naar werk. En ook dat is prima!
VerwijderenIk heb eigenlijk mijn ouders nagedaan, ik kreeg zeker voor die tijd een hele vrije opvoeding, er mocht en kon veel. Op het schellekoord (als je dat woord niet kent even googelen? 😁) dat mijn moeder voor me borduurde stond: Vaar op eigen koers.
BeantwoordenVerwijderenZo heb ik het met dochter ook zoveel mogelijk gedaan, echter ex spatelde wel eens tegen en was te streng. Natuurlijk was ze ook wel eens een vervelende puber, die je zei en nee deed, maar 90% vd afspraken nakwam.
Maar het lijkt me nu veel lastiger allemaal.
Hoi Lot, schellekoord ken ik hoor!! 😉 Het is fijn wanneer kinderen hun eigen koers mogen varen en alleen maar worden bijgestuurd en waar nodig begrensd. Kinderen zijn mondiger dan vroeger vind ik.
VerwijderenTja, ik heb 3 kinderen opgevoed en naar beste kunnen gedaan. Ze zijn nu 34, 33 en 29. Met twee gaat het behoorlijk goed, een zit in een heel moeilijk vaarwater nu. Ook de intelligentste van de drie, en alledrie zijn ze behoorlijk slim, dus dat zegt wel iets. Het kost mij veel energie om te bedenken dat ik niet alles in de hand had en heb. Groet, Ine
BeantwoordenVerwijderenHoi Ine, ik denk (hoop en verwacht) dat iedereen die kinderen krijgt naar beste kunnen wil opvoeden. Helaas zijn sommige mensen er niet toe in staat, om wat voor een reden dan ook. Ik en mijn broer zijn door dezelfde ouders opgevoed en er is toch een enorm verschil met hoe we door het leven gaan. Aanleg en karakter zijn dingen die in ieder mens anders zijn en daar heeft denk de opvoeding minder grip op. Klinkt dat aannemelijk?
VerwijderenJazeker, en die gedachte helpt ook. En behalve aanleg en opvoeding zijn er ook nog (vaak nare) 'life events' die mensen doormaken en die een stabiel leven enorm van de rails af kunnen brengen. Groet, Ine
VerwijderenJa, die hebben ook invloed, zeker! En hoe je dan weer terugveert is ook voor iedereen anders, de een kan ermee leven, de ander blijft na zo'n nare ervaring tobben.
VerwijderenOok ik had de luxe van twee hoogopgeleide ouders; zelf stond ik een half leven in het onderwijs, waar ik duidelijk zag dat invloed van ouders merkbaar is. Maar toch kan het ook volledig scheef lopen, ondanks de beste opvoeding. En vaak nog vraag ik me in stilte af 'wat is de beste opvoeding?'. Ik zie dat er tegenwoordig meer vrijheid wordt gegeven, stel me soms vragen, en toch.....
BeantwoordenVerwijderenHoi Omabaard, zo is het, er zijn zoveel factoren van belang bij de ontwikkeling. De vrijheid van nu hoort bij deze tijd, ik trek ook weleens een wenkbrauw op maar heb het vertrouwen dat de meeste mensen er wel komen!
Verwijderen