woensdag 12 april 2023

m/v

Ruim twaalf jaar geleden maakte ik de overstap van vmbo- naar mbo-onderwijs. Het leek me leuk om met een iets oudere doelgroep te werken. De studenten waar ik nu mee werk zijn allemaal tussen de 16 en 23 jaar oud, met een paar uitschieters naar boven, maar deze zijn op een hand te tellen.

In mijn beginjaren heb ik nooit te maken gehad met jongens en meisjes die midden in een geslachtsverandering zaten. Althans, niet voor zover ik dat heb gemerkt. Er werd in ieder geval niet over gesproken. Niet met studenten zelf, maar ook in de personeelskamer niet. Het was gewoon geen gespreksonderwerp.

Tegenwoordig is dat anders. Er lopen op mijn school nu een aantal jongeren rond die bezig zijn met een transitie. Van meisje naar jongen en van jongen naar meisje. We hebben niet heel veel studenten want we zijn een kleine school, misschien dat het er daarom zoveel lijken te zijn. 

Ik zie, lees en hoor om mij heen dat er minder taboes heersen rondom dit onderwerp dan een aantal jaren geleden. Er worden televisieprogramma's over dit onderwerp gemaakt, het is regelmatig in het nieuws en steeds meer mensen komen er openlijk voor uit. Zou het daarom zijn dat deze jongeren nu ook durven te spreken over hun geslachtstransitie? Overigens hoor ik ook wel dat acceptatie niet overal vanzelfsprekend is.

Ik begrijp er misschien te weinig van, maar ik vind dat deze jongens en meisjes, soms net 16, erg jong zijn en vraag me dan af of je heel zeker bent van je zaak. Maar waarschijnlijk weten ze het al sinds ze zich bewust zijn van hun eigen geslacht, en worstelen ze er al jaren mee. Ik zou het natuurlijk kunnen vragen, maar zulke vragen kan ik, out of the blue, niet stellen. Daarvoor is de band die ik met deze studenten heb nog te pril, of simpelweg niet aanwezig. 

Wel vind ik het belangrijk dat ze bij ons op school een veilig plek hebben om te zijn wie ze willen zijn. En gelukkig kan dat bij ons op school. Binnenkort  - op verzoek van twee studenten - worden er een aantal toiletten aangemerkt als genderneutraal. Tot nu toe zijn er alleen maar jongens- en meisjeswc's voor leerlingen en studenten.  Wat ik wel apart vind is dat er voor het personeel gescheiden wc's maar ook wc's voor beide seksen. 

Tijdens de bouw van ons schoolgebouw, 14 jaar geleden, stond dit item niet op de agenda van de architect, ik neem aan dat er nu bij nieuwbouw van (openbare) scholen wel rekening mee wordt gehouden. De maatschappij verandert in rap tempo op sommige gebieden en dit zijn van die ontwikkelingen die je niet kunt tegenhouden, ook al zouden sommigen dat wel willen.



26 opmerkingen:

  1. Waar ik de laatste 25 jaar van mijn werkzame leven werkte hebben we eenmaal (rond 1990) een uitzendkracht gehad die in het process zat. Omdat zij/hij bij mij op de kamer kwam zitten is ervoor met mij erover gesproken, normaal kwam er gewoon iemand zonder dat ik wat over diegene wist, was vaak wisseling. Ik vond het bijzonder en het was ook een heel aardig mens. Helaas was die zo onzeker van zichzelf, en het was een hele drukke periode dat ze het na een week opgaf. Niemand had raar of verkeerd op haar had gereageerd, lag echt bij haarzelf en het was zo jammer want er was al een zeer grote verscheidenheid aan mensen, geslachten, samenwoningsvormen nationaliteiten etc etc.
    ZO jammer voor haar

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Lot, dat is inderdaad jammer voor die mevrouw en juist op een kantoor met een grote diversiteit hoop en verwacht je dat iemand zich dan wel wat prettiger voelt.

      Verwijderen
    2. Het opgeven in de proeftijd hoeft helemaal niets met de transitie of welkom voelen te maken hebben. Het kan ook mee onzekerheid over het eigen kunnen van de werkzaamheden zijn. Zeker als je nieuw binnen komt en het net heel erg druk is.

      Verwijderen
    3. Hi Wieteke, wat jij schrijft speelt natuurlijk mee, en misschien is dat wel de enige reden geweest. Ik heb ook wel eens het bijltje erbij neergegooid na een paar dagen uitzendwerk, daar waren de collega's leuk en aardig, maar de 'baas' was een echte bullebak!

      Verwijderen
    4. Wat bijzonder dat normaal nooit vooraf iets werd gezegd over de nieuwe kamergenoot, en in dit geval wel. Ik hoop dat daar tegenwoordig anders mee omgegaan wordt.

      Verwijderen
    5. Hoi Marana, dat hoop ik ook, zou natuurlijk wel moeten!

      Verwijderen
  2. Ik hoop dat er rekening gehouden blijft worden met ook de personen die zich wel man of vrouw voelen, met name de veiligheid van vrouwen kan in het geding komen wanneer er alleen genderneutrale voorzieningen zijn. Sowieso zou er meer rekening gehouden moeten worden met verschillen tussen sexen. Waarom staat er nooit een rij bij heren toiletten omdat zij in feite dubbel zoveel capaciteit hebben in het ontwerp, naast een meestal gelijk aantal toiletten hebben ze meestal ook nog urinoirs. Waarbij de verblijftijd van mannen ook nog korter is doordat de meesten bij een openbaar toilet alleen plassen en dat staand doen en daardoor minder handelingen hoeven te verrichten dan de gemiddelde vrouw die zittend zal plassen. Voor elke heren wc zouden er daarom ook 2,5 dames toilet moeten zijn om gelijke capaciteit te hebben maar helaas daar gaat de symmetrie van het ontwerp mee verloren en gebeurd dat niet. De meeste architecten zijn ook nog man dus het hele probleem zit niet tussen de oren.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Wieteke, Ik ben het helemaal met je eens. Er is nog veel meer te verbeteren voor vrouwen! Medicijnonderzoek is daar een belangrijke van!

      Verwijderen
  3. Ik moest nog aan jou denken bij de heisa over aanspreken e.d. Ik denk,dat acceptatie dieper gaat dan alleen toiletten of aanspreken.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hi Izerina, ik zag het gisteren op het journaal, mijn stukje was al geschreven, heel toevallig! Gaat zeker dieper dan een ander bordje op de wc's.

      Verwijderen
  4. Natuurlijk is het belangrijk dat er voldoende aandacht voor genderneutrale voorzieningen is én voor mensen die zo'n transitie doormaken maar ik vraag mij wel af of als je 16 bent (of daaromtrent) je inderdaad echt zeker van je zaak bent. Zoiets belangrijks is maar moeilijk terug te draaien. Verder moeten we ook niet overdrijven denk ik met al die genderneutraliteit. Iedereen man, vrouw, LHBTQ+ mag er zijn en laten we alsjeblieft een beetje aardig voor elkaar zijn en elkaars onregelmatigheden respecteren want man, vrouw of wat dan ook we zijn allemaal mensen. Een paar maanden geleden lag ik zelf in het ziekenhuis en had vooraf aangegeven dat ik mij niet altijd prettig voel bij mannen die ik niet ken omdat ik misbruikt ben in mijn jeugd. Kwam op een 6 persoons kamer met 5 mannen. Toen ik vroeg of dat niet anders kon kreeg ik te horen dat ik mijn verleden maar niet mee naar het ziekenhuis had moeten nemen. Vandaar mijn opmerking dat we aardig moeten zijn tegen elkaar.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Ilona, wow, dat is nogal wat! Je zou in een ziekenhuis juist extra aandacht voor dit soort vragen verwachten. Er is vast wel een commissie waar je, eventueel als klacht, dit kan aankaarten. Al is het maar voor de mensen na jou. Ik ben het met je eens dat we iedereen, ongeacht wat dan ook, moeten respecteren!

      Verwijderen
  5. Wieteke, wat voor veiligheid voor vrouwen denk je dan aan? Denk je dat iemand een transitie in zou gaan omdat hij als transvrouw dan makkelijker bij vrouwen zou kunnen komen? Dat lijkt mij nogal vergezocht eerlijk gezegd.
    Ik heb er geen moeite mee om een herentoilet te bezoeken als er niemand bij de urinoirs staat en er wel een rij voor het damestoilet staat.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Maran, ik weet dat je vraag aan Wieteke is, maar toch ook even van mij een reactie. Het schijnt zo te zijn dat er mannen misbruik maken van zo'n situatie dus ook al lijkt het vergezocht, het komt voor. Ik ga overigens ook wel eens naar een mannen-wc als het daar leeg is en bij de dames vol is. Alleen ze zijn vaak wat meer ondergespetterd... bleh!

      Verwijderen
  6. De getalsmatige verhouding toiletten voor mannen en vrouwen is vrijwel overal bedroevend. Onlangs was ik voor een concert in een kerk met alleen maar gemeenschappelijke toiletten. Heerlijk royale schone ruimte, zonder de gebruikelijke rijen voor de dames.
    Over de leeftijd van transitie: ons kind kwam uit de kast als trans op 17-jarige leeftijd. De medische transitie startte met 19. En hoewel ik stiekum heel blij ben dat we als ouders geen besluiten hoefden te nemen in dit proces, was het wel duidelijk dat ons kind een diep ongelukkige puber was. Met de transitie is ons kind tot rust gekomen. Het is een proces dat je kind jaren van diens leven kost, als je niet uitkijkt. Want welke naam komt er op je diploma te staan en later op je rijbewijs, en moet je dat later altijd gaan uitleggen als je ergens stage loopt of solliciteert? Dus in dat opzicht is een vroege transitie gemakkelijker voor de persoon in kwestie. Verdere details laat ik even zitten, ivm privacy en internet en zo. Behalve dan, dat we nu bijna tien jaar verder zijn en dat we gelukkig zijn als gezin.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Anoniem, heel hartelijk dank voor deze reactie. Als ik dit zo lees dan is het inderdaad niet te vroeg en heeft dat ook veel voordelen. Fijn dat je hier uitleg hebt gegeven. En goed om te lezen dat jullie als gezin nu gelukkig zijn.

      Verwijderen
  7. Ik las een artikel op de website van de NOS over 'Taaltips LAKS'. Dan schud ik toch eens met mijn hoofd hoor. Slaan ze niet wat door in hun gendergelijkwaardigheid en inclusie?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Myriam, ik zag het op het journaal. Zoals ik al schreef gaan sommige ontwikkeling snel en zijn ze niet te stoppen. Iemand moet daar het voortouw in nemen. Nu lijkt het misschien ver gezocht en overdreven, maar ik denk dat het in de toekomst toch zo gaat gebeuren. Wij moeten daar zo goed mogelijk in meegaan als maatschappij. Maar dat is mijn bescheiden mening....

      Verwijderen
  8. Invalidentoiletten zijn altijd genderneutraal! De gehandicapten zijn hun tijd ver vooruit, zal ik maar zeggen.
    Verder interesseert het mij persoonlijk geen bal wat iemand is, wat iemand denkt te zijn of wil zijn en welke seksuele voorkeur men heeft. Je doet maar! (Niet onder dwang of met kinderen, natuurlijk).
    En wat betreft jongeren in transitie, dat waait wel weer over. Vroeger was een grote groep pubers Punk, Ghotic, Hoog Begaafd, Dyslectisch, Twiggy of ADHD danwel Retro of Hippie. Dat zijn van die golven, komt vanzelf goed, zolang je ze behoedt voor onomkeerbare ingrepen en behandelingen, natuurlijk.
    Marijke

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hi Marijke, mee eens, je doet maar (binnen de wettelijke kaders)! Niet helemaal eens met het overwaaien. Een punk met een hanenkam en veiligheidsspelden in oor en lip kan nu een zakenman in pak zijn. Een transitie is geen 'verkleedpartij' maar veel ingrijpender. Dus ja, behoedt mensen voor onomkeerbare ingrepen, maar of dat ook lukt? Een reactie hierboven van een ouder heeft gemaakt dat ik wel al weer anders kijk naar jonge mensen in transitie. Het blijft een interessante discussie, laten we het daar maar op houden!

      Verwijderen
  9. In een Belgische documentaire van Pano was het thema onlangs 'jongeren en transitie'. Klopt als een bus dat de aantallen veel hoger liggen dan tien jaar geleden en dat jongeren op steeds jongere leeftijd starten met het nemen van hormoonremmers e.d. In verschillende landen tracht men deze evolutie sinds kort af te remmen door de leeftijdsgrens hoger te leggen. Dit omdat men vaststelde dat de vraag naar transitie in veel gevallen gepaard gaat met ontwikkelingsstoornissen zoals autisme of jongeren met PTSD. Psychiaters uit die landen vrezen dat jongeren hun heil nu te snel zoeken in een (gedeeltelijke) geslachtsverandering, maar dat deze geen oplossing biedt voor de onderliggende problematiek.
    Heel interessante docu omdat meerder opinies belicht worden!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hallo Sarah, zeker interessant en fijn dat je dit hier in je reactie vertelt. Goed om de verschillende meningen en ervaringen en kennis te delen!

      Verwijderen
  10. Ik vind dit een hele lastige. Ik vind 16 ook vrij jong om zo'n grote beslissing te nemen. Maar inderdaad; zoals jij al zegt... Er zijn natuurlijk al jaren vooraf gegaan. Nou wil het toeval dat ik twee jonge transgenders ken en één oudere. Eerlijk gezegd liep de transitie bij de jongere mensen veel makkelijker. De oudere had al een heel leven achter zich als persoon van het andere geslacht en te maken met kinderen en ex partner. Dat gaf een heleboel ellende. Misschien is het wel zo dat het makkelijker is als je nog jong bent en nog een leven op moet bouwen.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Nicky, het is ook lastig. En zoals je het omschrijft is het voor de jongeren een makkelijker proces. Ik vind het moedig, van iedereen, jong en oud, om zo'n transitie door te maken. Ik hoop zo dat mensen er daarna echt gelukkiger van worden.

      Verwijderen
  11. Het lijkt mij mogelijk om je eetschema aan te houden, maar elke maaltijd een beetje voedzamer te maken. Denk eens aan (volle)melk in je pap ipv water en suiker ipv kaneel. Doe boter op je brood en maak je salade met pasta, aardappel, vis, kaas en een dressing met meer olie of mayonaise. Eet gebrande noten en vervang het appeltje door een fruit-koek. Ook het diner wordt minder mager als je saus en jus toevoegt, bakt ipv kookt. Kies bij soep altijd de gebonden variant (geen bouillon), drink nooit water maar sap of frisdrank en doe altijd suiker en/of melk in de koffie en thee.
    Heb je wel eens een schema of tabel gemaakt met de voors en tegens van mager zijn? Wat heeft het je bracht en wat kost het je? Wat levert restrictief leven op en wat is de prijs die je ervoor betaalt?
    Benieuwd naar het saldo.
    Marijke

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Marijke, ik zie dat je op deze - inmiddels wat oude - blog met adviezen komt. Ik weet wat ik moet doen om aan te komen. Ik heb de opleiding gewichtsconsulent gevolgd en behaald, ben alleen niet als zodanig geregistreerd. Maar heb wel voldoende kennis van voeding. Zo'n lijstje heb ik nooit gemaakt, maar ik weet wel dat ik een hoge prijs betaal voor slank (= in mijn geval dun) zijn. En dat is waarom ik ook probeer om het anders te doen.

      Verwijderen